Momente paniku dhe frike! Si rregullat e sigurisë ‘shpëtuan nga ferri’ personat në bordin e ‘Japan Airlines’

Momente paniku dhe frike kanë përjetuar 367 pasagjerët dhe 12 anëtarët e ekuipazhit të avionit të kompanisë ‘Japan Airlines’, që u përplas me një avion të rojës bregdetare dhe shpërtheu në flakë pak pas uljes në aeroportin Haneda të Tokios.

Por si ja dolën të shpëtonin të gjithë personat që ishin në bordin e ‘Japan Airlines’?!

Pasagjerët iu drejtuan menjëherë daljeve emergjente të avionit të djegur të “Japan Airlines” pa bagazhet e tyre të dorës, në përputhje me udhëzimet e ekuipazhit të fluturimit.

Lënia pas e sendeve të tyre me vlerë për të shpëtuar jetën ishte një “faktor kryesor” pas evakuimit të shpejtë të të gjithë 379 personave në bord, pikërisht përpara se avioni të përfshihej nga flakët në pistën e aeroportit Haneda në Tokio të martën e kaluar, thonë ekspertët e aviacionit.

Fluturimi 516 i Japan Airlines u shndërrua në një top zjarri pasi u përplas me një avion të rojes bregdetare teksa u ul. Pesë nga gjashtë personat në bordin e avionit të vogël vdiqën. Evakuimi i përsosur në avionin e “Japonisë Airlines” ka mahnitur botën dhe ka fituar lëvdata nga shumë njerëz. Ekspertët e aviacionit dhe ekuipazhi i fluturimit i thonë BBC-së se ekuipazhi i fluturimit vendosi në punë trajnimin e tyre rigoroz dhe pasagjerët u treguan “të sjellshëm” që iu bindën protokolleve të sigurisë.

“Unë nuk shoh asnjë pasagjer të vetëm në tokë, në asnjë nga videot që kam parë, që të ketë bagazhet e tyre me vete… Nëse njerëzit do të përpiqeshin të merrnin bagazhet e tyre të kabinës, kjo është vërtet e rrezikshme sepse ata do të ngadalësonin evakuimin”, tha Prof Ed Galea, drejtor i Grupit Inxhinierik të Sigurisë nga Zjarri në Universitetin e Greenwich.

Gjendja e avionit, një Airbus A350, e bëri evakuimin të vështirë, tha Prof Galea.

“Ky aksident ishte larg idealit. Avioni ishte me hundë poshtë, që do të thoshte se ishte e vështirë për pasagjerët të lëviznin,” tha ai.

Vetëm tre rrëshqitës të fryrë mund të përdoren për të evakuuar pasagjerët, por ato nuk u vendosën siç duhet për shkak të mënyrës se si avioni u ul. Rrëshqitja ishte shumë e pjerrët, gjë që mund të ishte e rrezikshme. Sistemi i njoftimit të avionit gjithashtu nuk funksionoi gjatë evakuimit, kështu që ekuipazhi i fluturimit duhej të transmetonte udhëzime duke përdorur një megafon dhe duke bërtitur, tha “Japan Airlines”.

Një pasagjer pësoi mavijosje dhe 13 të tjerë kërkuan konsulta mjekësore për shkak të shqetësimit fizik, tha linja ajrore.

Avioni i Japan Airlines u nis nga aeroporti New Chitose i Sapporo-s në orën 17:00 me kohën lokale (07:00 GMT) dhe u ul në Haneda pak para orës 19:00. Avioni më i vogël i rojes bregdetare do të dërgonte ndihma për viktimat e një tërmeti të fuqishëm të Vitit të Ri. Një hetim për përplasjen është duke u zhvilluar.

Trajnimi për sigurinë

Një ish-stjuardesë e “Japan Airlines” i tha BBC-së se pasagjerët në fluturimin komercial ishin “jashtëzakonisht me fat”.

“U ndjeva e lehtësuar kur zbulova se të gjithë pasagjerët ishin të sigurt. Por kur fillova të mendoj për procedurën e evakuimit emergjent, papritmas u ndjeva nervoze dhe e frikësuar,” tha ajo. “Në varësi të mënyrës se si u përplasën dy avionët dhe si u përhap zjarri, mund të kishte qenë shumë më keq”.

Në situatat e jetës reale, mund të jetë e vështirë të sigurohet që pasagjerët të mos kenë panik, tha ish-stjuardesa, e cila foli në kushte anonimiteti.

“Por ajo që ata arritën është më e vështirë nga sa mund të imagjinohet. Fakti që ata arritën t’i bënin të gjithë të arratiseshin është rezultat i një koordinimi të mirë midis ekuipazhit dhe pasagjerëve duke ndjekur udhëzimet”– tha ajo.

Ish-stjuardesa tha se anëtarët e rinj të ekuipazhit i nënshtrohen trajnimit të rreptë të evakuimit dhe shpëtimit deri në tre javë përpara se të lejohen të shërbejnë në fluturime komerciale. Trajnimi përsëritet çdo vit.

“Ne kalojmë një provim me shkrim, diskutime studimi rasti dhe trajnime praktike duke përdorur skenarë të ndryshëm, si për shembull kur avioni duhet të bëjë një ulje në ujë ose nëse ka zjarr në bord. Stafi i mirëmbajtjes është gjithashtu i përfshirë në një trajnim të tillë,” tha ish- stjuardesa, e cila u largua nga kompania 10 vjet më parë.

Një pilot i një linje ajrore të Azisë Juglindore, i cili gjithashtu foli në kushte anonimiteti, tha se trajnimi rigoroz që i ishte nënshtruar ekuipazhit të fluturimit ndihmoi në evakuimin e shpejtë.

“Më duhet të them se ishte e mahnitshme. Mendoj se ajo që ndodhi në këtë rast ishte se stërvitja u vu në praktikë. Ju me të vërtetë nuk keni kohë të mendoni në një situatë si kjo, kështu që thjesht bëni atë që keni qenë të trajnuar për të bërë,” tha ai.

Në mënyrë që çdo avion pasagjerësh të jetë i certifikuar ndërkombëtarisht, prodhuesit e avionëve duhet të tregojnë se të gjithë në bord mund të largohen nga avioni brenda 90 sekondave. Testet e evakuimit ndonjëherë përfshijnë pasagjerë aktualë, shtoi ai.

Piloti shtoi se rregullat e sigurisë së aviacionit ishin forcuar ndjeshëm pas fatkeqësive të kaluara.

Për shembull, përplasja e dy avionëve “Boeing 747” në aeroportin Los Rodeos në Spanjë në vitin 1977 – e cila vrau 583 njerëz dhe mbetet aksidenti më vdekjeprurës në historinë e aviacionit – çoi në një rishikim të procedurave të kabinës së kabinës dhe komunikimeve me radio. Përplasja u zbulua se ishte për shkak të komunikimit të gabuar midis ekuipazhit të fluturimit dhe kontrollorëve të trafikut ajror.

“Japan Airlines” përjetoi katastrofën e vet në gusht 1985, kur Fluturimi 123 me destinacion Osaka u rrëzua në një mal menjëherë pas ngritjes nga Tokio Haneda. Më vonë iu atribuua punës së riparimit të gabuar nga “Boeing”, prodhuesi i avionëve. Vetëm katër nga 524 personat në bord i mbijetuan fillimisht përplasjes, por njëri prej tyre do të humbte jetën më vonë për shkak të plagëve të rënda.

Në vitin 2006, “Japan Airlines” hapi një objekt të ngjashëm me muzeun pranë Haneda-s, duke shfaqur rrënojat nga incidenti, me qëllim promovimin e ndërgjegjësimit për sigurinë midis punonjësve të saj.

“Përballë dhimbjes dhe pikëllimit të familjeve të ndjera dhe mosbesimit të publikut në sigurinë e linjës ajrore [pas rrëzimit të 1985], ne u zotuam se nuk do të lejonim më kurrë të ndodhte një aksident i tillë tragjik”, shkroi “Japan Airlines” në faqen e internetit të objektit.

“Çdo stafit i kujtohet se në punën tonë na janë besuar jetë dhe prona me vlerë”.